Przepiękne jezioro Kośno leży w południowo-wschodniej części Pojezierza Olsztyńskiego. Jego północne krańce znajdują się w pobliżu drogi nr 53 wiodącej z Olsztyna do Szczytna. Jezioro wraz
z otoczeniem jest rezerwatem przyrody, obejmującym pow. 1247,84 ha, utworzonym w celu zachowania naturalnego krajobrazu i starych borów sosnowych.
Rezerwat stanowi ostoję ptactwa wodnego i drapieżnego. Z tych względów wędkowanie na akwenie zostało ograniczone. Zezwolenia na połów ryb są limitowane i liczba ich jest nieduża. W porozumieniu z konserwatorem przyrody można nabyć je u dzierżawcy jeziora Kompanii Mazurskiej Pasym. Powierzchnia lustra wody jeziora Kośno wynosi 551,9 ka, a maksymalna głębokość 44,5 m. Rybacki typ jeziora sielawowy.
Akwen ma kształt mocno wydłużony, skręcający z północy na południowy zachód. Przy północnym krańcu wrzyna się w ploso wydłużony, owalny półwysep, oddzielając wąskim przesmykiem północną część akwenu od głównego plosa, tworząc z niego jak gdyby oddzielne, wypłycone jeziorko. W południowo-wschodnim krańcu jeziora wpływa doń struga odwadniająca Jezioro Łajskie. W środkowej części akwenu, przy jego wschodnim brzegu, znajduje się ujście strugi odwadniającej m.in. Jezioro Kalwa. Natomiast z północnego, wypłyconego fragmentu jeziora wypływa rzeka Kośna.
Brzegi są przeważnie wysokie i dość strome, w północnej części często płaskie lub łagodnie wzniesione.
Porośnięte są wokół wąskim pasmem oczeretów, a dno tylko w partiach wypłyconych porasta roślinność zanurzona. W głębszych partiach dno przeważnie piaszczyste, a miejscami nawet żwirowato-piaszczyste. Jedynie w rejonach wpływu do jeziora cieków jest ono muliste. Ichtiofauna jeziora cechuje się dużym bogactwem. Mimo że Kośno zaliczne jest do typu sielawowego, to w zbiorniku – oprócz szczupaka i dużej populacji okonia – rozwinęła się znaczna populacja sandacza. Ten ostatni gatunek, obok dużych okoni, jest dość często poławiany przez wędkarzy, stanowiąc dużą atrakcję łowiska. Szczupak występuje mniej licznie, ale za to w połowach wędkarskich trafiają się spore osobniki, odżywiające się m.in. sielawą bytującą również w jeziorze. Prócz wymienionych wyżej gatunków występują: leszcz, płoć, krąp, lin, karaś, miętus, wzdręga, ukleja, stynka, jazgacz i węgorz. W małym akwenie północnym, zwłaszcza w chłodnych porach roku, może trafić się kleń, który licznie występuje w rzece Kośna, wypływającej z tego akwenu. Najlepsze wyniki wędkarskie na jeziorze uzyskuje się z jednostek pływających. Łowienie z łodzi na całym akwenie dopuszczalne jest od 1 czerwca do 31 października. Z łodzi na jeziorze łowi się zarówno ryby drapieżne na spinning, jak i ryby spokojnego żeru na wędki spławikowe i gruntowe, stosując przynęty żywe i roślinne. Pamiętajmy jednak, że łowiąc w rezerwatach przyrody nie stosujemy nęcenia ryb, gdyż nadmierne nęcenie przyczynia się do eutrofizacji wód.
Ryby drapieżne w zbiorniku biorą dobrze zwłaszcza na początku czerwca oraz w końcu lata. Łowimy je na spinning na przynęty sztuczne. Szczupaki należy próbować łowić zarówno na błystki, jak i przynęty miękkie rybopodobne - „sobowtóry”. Największe biorą na głębokich, stromych spadach oraz w wypłyconych partiach jeziora wzdłuż oczeretów.
Sandacze możemy przechytrzyć na koguty i przynęty miękkie na główkach jigowych. Okonie biorą dobrze na obrotówki i małe przynęty miękkie. Szczególnie skuteczne są małe, sztuczne raczki, gdyż te skorupiaki zamieszkują jezioro i rzekę.
Dużą atrakcją jeziora są połowy zimowe okoni i płoci spod lodu, na które w ramach wykupionej całorocznej licencji zezwolił dzierżawca akwenu.
Marian Paruzel