ROZBIEŻNE PROGRAMY

Mazurski Uniwersytet Ludowy (a we wcześniejszych założeniach ich cała sieć) w Pasymiu był pierwszym etapem, gdzie młodzież poddawana była repolonizacji, by w następnej kolejności podjąć pracę lub naukę w zwykłej szkole.

Program opracowany przez Karola Małłka różnił się w zasadniczy sposób od zasad wychowawczych obowiązujących w Warmińskim Uniwersytecie Ludowym w Jurkowym Młynie pod Morągiem prowadzonym przez Jana Boenigka. Różnice te wynikały z odmiennych tradycji, do jakich obydwie placówki się odwoływały. J. Boenigk oparł się na tradycji Związku Polaków w Niemczech, którego naczelnym hasłem było zdanie „Jesteśmy Polakami”, co oznaczało jak najszybszą i jak najściślejszą integrację z państwem polskim. Natomiast K. Małłek oparł się na programie Związku Mazurów w Działdowie, który zakładał stopniowe dochodzenie do polskości przez mazurskość. Jak się okazało, odwołanie się do tradycji organizacji, które jeszcze przed wojną były w nie najlepszych stosunkach, spowodowało, że również po wojnie obaj dyrektorzy nie byli w stanie podjąć zgodnej współpracy.