„Jakiż to bukiet? Zaraz służę
opisem ścisłym. Najpierw róże.
Nie karminowe, kosmetyczne,
Pachnące, pragnąc uszczęśliwić
Z łodygą jak balowa kibić:
Metr wysokości, płatki rżnięte
W krwawym koralu zawinięte;”
Julian Tuwim, „Kwiaty polskie”
Na każdej działce, czy w przydomowym ogródku róże to kwiaty powszechnie uprawiane, cieszące się widokiem najpiękniejszych kwiatów, jakie wydała natura. Nic dziwnego, że roślina ta uważana jest za królową wszystkich kwiatów. Istnieje kilka grup róż ogrodowych. Największe zastosowanie na działkach mają róże wielokwiatowe, tzw. bukietowe i róże wielkokwiatowe. Pierwsze mają raczej niewielkie kwiaty, zebrane zwykle po kilkanaście w kwiatostany przypominające bukiety. Dzięki obfitemu kwitnieniu tworzą duże, barwne i efektowne plamy. Najpopularniejsze są jednak te drugie określane też mianem szlachetnych, o dużych, pięknie uformowanych kwiatach i niezmiernie różnorodnej palecie barw. Uprawiane są przede wszystkim na kwiaty cięte, ale posadzone w większej ilości pięknie zdobią działkę (ogród). Grupa ta obejmuje ogromną liczbę odmian. Amatorowi trudno zorientować się w tym bogactwie, gdyż co roku pojawiają się nowe odmiany. Niezależnie od często poetycznych nazw poszczególnych odmian, przy zakupie trzeba kierować się przede wszystkim tym, czy dana odmiana dobrze znosi nasze zimy i czy jest odporna na choroby. Nie należy ponadto kupować dużych, bardzo rozgałęzionych krzewów, lecz wyłącznie krzewy jednoroczne, przynajmniej z trzema silnymi pędami i dobrze ukształtowanymi korzeniami.
Kiedy sadzić róże
Zdecydowanie najlepiej uczynić to jesienią, od połowy października do połowy listopada. Posadzone w tym terminie szybciej i obficiej zakwitną już w następnym roku. Jesienią jest również większy wybór odmian. W przypadku gleb gliniastych i podmokłych, lepiej sadzić róże wiosną, gdyż w takich warunkach posadzone jesienią mogłyby przemarznąć. Kupione wiosną krzewy róż przed posadzeniem warto na kilkanaście godzin zanurzyć w wodzie. Korzenie róż należy skrócić do długości 20 cm, a uszkodzone usunąć aż do zdrowego miejsca. Krzew powinien być posadzony, tak aby szyjka korzeniowa znajdowała się pod warstwą około 3 cm ziemi. Po posadzeniu krzew należy obficie podlać.
Cięcie róż
Wiosna to bardzo ważny okres dla krzewów róż. Od wykonanych zabiegów pielęgnacyjnych zależy ich wzrost i kwitnienie w całym sezonie. Ważnym zabiegiem pielęgnacyjnym róż jest ich przycinanie. Zasadnicze cięcie wykonuje się zawsze wiosną, nie za wcześnie, najlepiej w I połowie kwietnia. Jesienią możemy usunąć jedynie przekwitłe kwiaty. Wiosną usuwamy pędy słabe, uszkodzone i krzyżujące się. Wycinamy wszystkie pędy martwe, skracamy złamane, starsze gałęzie usuwamy tuż przy gałęzi, z której wyrastają bez pozostawienia kikuta. Obowiązuje zasada, że im silniej rośnie krzew, tym mniej skracamy pędy, natomiast im słabiej rośnie, tym tniemy krócej. Sposób cięcia wpływa na jakość kwiatów i porę kwitnienia. Krzewy róż, które skrócimy silnie, zakwitną później, lecz kwiaty będą duże, na długich i mocnych pędach. I odwrotnie - w przypadku skrócenia pędów o niewielkie odcinki, róże zakwitną wcześniej, wydadzą więcej kwiatów, lecz będą one drobniejsze i osadzone na krótkich, słabych łodygach. Przy skracaniu pędów zawsze należy ciąć nie dalej jak 1-2 cm nad oczkiem (pąkiem) skierowanym ukośnie w przeciwną stronę do jego położenia. Powyższe zasady nie zawsze sprawdzają się w okresach naszych mroźnych i długotrwałych zim, ponieważ nawet dobrze zabezpieczone jesienią krzewy mogą przemarznąć i wówczas pędy trzeba ciąć bardzo silnie, usuwając całe martwe fragmenty. Latem cięcie róż polega na usuwaniu na bieżąco przekwitłych kwiatów lub wycinaniu dorodnych łodyg z rozwiniętym kwiatem do domowego bukietu. Przycięta powierzchnia powinna być jak najmniejsza, gładka i równa (ciąć dobrym i ostrym sekatorem). Większe rany dobrze posmarować maścią ogrodniczą lub farbą emulsyjną z dodatkiem środka grzybobójczego. Po cięciu krzewów warto wokół niego rozsypać dawkę nawozu mineralnego i wierzchnią warstwę ostrożnie spulchnić, mieszając z nią nawóz.
Wieprzowina pieczona w piwie
Skład: 1 kg schabu bez kości, 2 ząbki czosnku, ½ łyżki soli, ½ łyżki zmielonego pieprzu, szczypta zmielonego kminku, łyżka oleju, 8 ziemniaków (około 0,8 kg) ¼ szklanki bulionu z kostki, ½ szklanki ciemnego piwa, cebula.
Mięso umyć i osuszyć. Z wierzchu ponacinać na krzyż w kwadraty ok 2x2 cm na głębokość około 0,5 cm. Czosnek obrać, rozgnieść z solą, pieprzem i kminkiem. Mięso natrzeć powstałą mieszanką i odstawić na 20 minut. Ziemniaki obrać, umyć i pokroić w grube plastry. Cebulę pokroić w ćwiartki. Mięso ułożyć w brytfannie nasmarowanej olejem, podlać bulionem, dookoła wyłożyć ćwiartki cebuli i plastry ziemniaków. Brytfannę wstawić do piekarnika nagrzanego do temp. 2200 C, piec około 1 godz. 20 minut przed końcem pieczenia mięso zalać piwem. Gotową pieczeń pokroić w plastry i podawać z ziemniakami oraz surówką.
Stanisław Stefanowicz