W najbliższy piątek w Szkole Podstawowej w Gromie profesor Jerzy Stępień, współtwórca polskiego modelu samorządu terytorialnego, były prezes Trybunału Konstytucyjnego, wygłosi wykład poświęcony obecnej sytuacji samorządu.
- Do kogo jest adresowane spotkanie i kto może w nim uczestniczyć? - pytamy prof. Andrzeja Kozłowskiego, współorganizatora tego ważnego w naszym powiecie wydarzenia.
- Wizytą w Gromie i spotkaniem z mieszkańcami chcę zainaugurować cykl spotkań ze znanymi osobami, które mnie odwiedzają prywatnie, z ludźmi zainteresowanymi aktywnością w wymiarze lokalnym. Już wcześniej z inicjatywy stowarzyszenia mieszkańców organizowaliśmy w Gromie dyskusje o samorządzie. Mogli w nich brać udział mieszkańcy i społeczni działacze samorządowi z całego powiatu szczycieńskiego. Nie rezygnujemy z takich spotkań i mam nadzieję, że w nowej kadencji będą się one cieszyły dużym zainteresowaniem. Chodzi mi o to, aby samorządem byli ludzie, a nie rządzący – jak to powszechnie obserwujemy.
- Wykładem prof. Stępnia chce Pan zainicjować powstanie w naszym powiecie obywatelskiej szkoły samorządowej. Jaki przyświeca Panu cel?
- Samorząd gminny powstał 8 marca 1990 roku i gdyby nie to, co nastąpiło potem ze strony polityków skupionych wokół byłej PZPR, ZSL i SD, mielibyśmy spełniony sen o samorządzie. Wszystko co nastąpiło potem, począwszy od tzw. ustawy kompetencyjnej, było odejściem od samorządu, który zawsze definiowałem jako formę bezpośredniego udziału obywateli w sprawowaniu władzy lokalnej. Wiele o tym piszę w swoich książkach, począwszy od pierwszej, wydanej w 1991 roku. Chcę, aby ludzie zrozumieli, że obecny samorząd nie jest samorządem typu europejskiego, ale bardziej kontynuacją systemu rad narodowych ze zmienionymi tylko nazwami. Udział obywateli w sprawowaniu władzy jest iluzoryczny.
- Dlaczego tak się dzieje?
- Między innymi dlatego, że obywatele nie znają samorządu. Znają system układów lokalnych oraz ponadlokalnych i myślą, że to jest samorząd. Tymczasem to tylko system wzajemnej adoracji i podporządkowania sobie ludzi. Obywatele nie rozumieją planów finansowych. Ukrywa się przed nimi stan finansów samorządowych, nie informuje o kredytach, zadłużeniu.
- Tej wiedzy często nie mają nawet radni, czyli osoby, które powinny być znakomicie obeznane z problemami samorządu.
- Dlatego chcę uczyć obywateli czym jest prawdziwy samorząd. Stąd wizyta Jerzego Stępnia – ojca polskiego samorządu - i inauguracja tej inicjatywy, jaką nazywam lokalną czy obywatelską szkołą samorządności. Zamierzam zaprosić wielu znanych profesorów z dużych ośrodków akademickich. Chcę, aby spotkali się nie tylko z naukowcami czy działaczami samorządowymi, ale też mieszkańcami naszego powiatu.
- Czy spotkania planowane są tylko w Gromie?
- Na razie zaczynamy tam, potem może spotkamy się w innej miejscowości. W Gromie rozbłysła kilka lat temu iskierka nadziei, że mieszkańcy mają siłę – nie chciałbym, aby ta iskierka zgasła.
Rozmawiał
Andrzej Olszewski
Prof. Andrzej Józef Kozłowski - doktor habilitowany Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu w dziedzinie nauk ekonomicznych, w dyscyplinie nauk o zarządzaniu, zatrudniony na Wydziale Nauk Ekonomicznych UWM w Olsztynie, profesor w Wyższej Szkole Biznesu w Pile. Specjalista w dziedzinie zarządzania publicznymi zasobami finansowymi, szczególnie transparentności zarządzania w samorządach terytorialnych.