W ubiegłym roku w szczycieńskim szpitalu urodziła się rekordowo niska liczba dzieci. Z roku na rok zmniejsza się liczba mieszkańców miasta, za to średnia wieku jest coraz wyższa.

.

Idzie wojna?

Urząd Stanu Cywilnego w Szczytnie odnotował w ubr. najniższą od pół wieku liczbę urodzeń - 680, z czego w szpitalu miejskim przyszło na świat 644 dzieci.

- Miałem dyżur w sylwestrową noc i po cichu liczyłem, że może dojdzie do okrągłej liczby, ale nic z tego - mówi nieco rozżalony ginekolog Ryszard Kasprzak, od Nowego Roku dyrektor szczycieńskiego sanepidu.

Z sentymentem wspomina czasy, kiedy podczas jednego dyżuru na świat przychodziło 10-12 noworodków. Teraz często się zdarza, że przez 3-4 dni nie ma żadnego porodu. Skutkiem tego jest starzenie się społeczeństwa, średnia wieku idzie systematycznie w górę.

- Młodzi ludzie niechętnie decydują się na potomstwo, bo obniża się im stopa życiowa - sugeruje doktor Kasprzak. - Inni nad wszystko przekładają pogoń za karierą zawodową. W poszukiwaniu pracy opuszczają rodzinne, porażające wysokim bezrobociem strony. Młode kobiety z Rozogów dojeżdżają do pracy w sklepie czy piekarni do Warszawy. Tam też pewnie zostaną i założą rodziny.

Wśród noworodków ostatnimi czasy przeważa płeć męska. Doktor Kasprzak nie znajduje w tym przypadku żadnej prawidłowości, chociaż przypomina sobie słowa swojej babci, która taką tendencję kwitowała powiedzeniem - To znak, że będzie wojna.

Zgony

Najczęstszą przyczyną zgonów są choroby układu oddechowo-krążeniowego i nowotwory, u mężczyzn - płuc, u kobiet - narządów rodnych. Najbardziej niebezpieczne okresy to przełomy jesieni i zimy oraz zimy i wiosny. Często przyczynami przedwczesnej śmierci są: niezdrowy tryb życia i niewłaściwe odżywianie.

Średnio o 10 lat dłużej żyją kobiety. Mężczyźni ciężej pracują i mniej dbają o siebie, nadużywają alkoholu i palą dużo papierosów. Częściej też giną w wypadkach.

Wiek 2002 2001 2000
0-7 lat dziewczęta 1030 1095 1151
0-7 lat chłopcy 1098 1125 1152
8-17 lat dziewczęta 2051 2177 2300
8-17 lat chłopcy 2040 2133 2286
kobiety (18-65 lat) 9714 9596 9514
mężczyźni (18-65 lat) 9206 9171 9101
kobiety (pow. 65 lat) 1729 1701 1647
mężczyźni (pow. 65 lat)   976   949   905
80 lat i więcej
kobiety   330   292   298
mężczyźni   141   125   116
90 lat i więcej
kobiety    50    47    56
mężczyźni    15    14    18

Tabela 1. Liczba mieszkańców Szczytna w wydzielonych grupach wiekowych (dane z końca poszczególnych lat).

Rok Urodzenia Zgony Śluby Rozwody
1960      1517   270   297
1970      1248   167   238
1980      1446   230   303
1990      1180   443   297
1991      1145   321   279
1992      1094   342   206       40
1993      1060   336   225       53
1994      1000   307   242       52
1995        935   330   237       52
1996        869   333   204       59
1997        830   305   196       46
1998        726   336   227       76
1999        754   361   247       63
2000        671   326   229        71
2001        680   354   250     84+3*
2002        663   326   327     58+1*

Tabela 2. Dane Urzędu Stanu Cywilnego w Szczytnie, obsługującego cały powiat szczycieński.("*" oznacza separację)

Rok 2002 2001
Liczba mieszkańców Szczytna 27844 27947
w tym:płeć męska 13320 13378
  żeńska 14542 14569
  kawaler   6297   6326
  panna   5786   5817
  żonaty   6263   6309
  zamężna   6560   6623
  rozwiedziony     548     533
  rozwiedziona     744     709
  wdowiec     211     209
  wdowa   1422   1407
  z dowodem osobistym 21236 21045

Tabela 3. Dane Wydziału Spraw Obywatelskich Urzędu Miejskiego z końca poszczególnych lat (zawyżona liczba mieszkańców Szczytna wynika z faktu, że w rejestrach UM figurują ci, którzy wymeldowali się z pobytu stałego nie meldując się jednocześnie gdzie indziej. Rzeczywisty stan ludności obrazuje tabela 4.).

 

Gmina Liczba

 

urodzeń
Liczba

 

 

zgonów
Liczba

 

 

małżeństw
Liczba

 

 

rozwodów

Liczba

mieszkańców

 

2002 - 2001
Liczba

 

mieszkańców

stolicy gminy

 

2002 - 2001
Dźwierzuty      92      36         41        14 7352 - 7265 1747 - 1760 Jedwabno      41      33         35          9 3802 - 3792 1258 - 1261 Pasym      63      45         49         bd 5416 - 5268 2636 - 2533 Rozogi      84      37         54          2 6035 - 6038 1409 - 1400 Szczytno     127      72       121        12 10126 - 9990           - Świętajno      62      41         71          8 6320 - 6347 1830 - 1855 Wielbark      82      50         59          7 6790 - 6780 2929 - 2915 Miasto Szczytno    251    208        181        63 27420 -

 

            27560
          -

Tabela 4. Dane urzędów miast i gmin powiatu szczycieńskiego za rok 2002.

 

- Mówi się, że Polska jest krajem wdów i sierot, i po części jest to prawda - przyznaje doktor Kasprzak. - Od jednej pani z podszczycieńskiej wsi usłyszałem, że w jej okolicach mieszka aż 77 wdów i tylko jeden wdowiec.

Najstarsi mieszkańcy

Według oficjalnych dokumentów bezapelacyjnie najstarszym mieszkańcem nie tylko naszego powiatu, ale Polski i świata jest pan Józef Buszyło z Zielonki. Gdyby wierzyć zapisowi z dowodu osobistego 10 lipca tego roku skończyłby... 116 lat! Sam zainteresowany przyznaje jednak, że podczas wymiany dokumentów tuż po wojnie datę urodzenia "trochę mu cofnięto". Należy przypuszczać, że mieszkaniec gminy Szczytno ma dziś ok. 103 lat. O 5 lat młodsza od niego jest małżonka pani Antonina. Razem więc liczą ponad 200 lat i są prawdopodobnie najstarszą parą małżeńską w Polsce.

W Szczytnie najbardziej wiekową osobą jest pan Czesław Tworkowski, który w listopadzie ubr. skończył 103 lata. Kolejnymi pod względem przeżytych lat są Jan Apatraj - 101 lat, Władysława Deptuła, Franciszka Lis i Maria Szymkiewicz - 100 lat.

W pozostałych gminach do najstarszych należą:

Świętajno: Emma Kilimann z Piasutna - 14 sierpnia ubr. skończyła 99 lat, Jadwiga Karaszewska (96) ze Spychowa i Antonina Dec (94) ze Świętajna.

Dźwierzuty: Józef Markiewicz (93) z Rutkowa, Marcjanna Ząbek (92) z Sąpłat i Aleksander Jaśniuk (92) z Dąbrowy.

Wielbark: Wiktoria Karwacka - o obchodzącej 23 grudnia ubr. 103. urodziny mieszkance Wielbarka pisaliśmy w poprzednim "Kurku", Jan Samoszuk (97) z Przeździęka Wielkiego, Rozalia Ałaj (93) z Łatanej Wielkiej.

Rozogi: Marianna Gąsiewska (93) z Rozogów, Rozalia Płocharczyk (92) z Dąbrów, Anna Kaczyńska (92) z Dąbrów oraz Wiktoria Baranowska (92) z Klonu.

Jedwabno: najstarsza mieszkanka ma 92 lata i mieszka w Szuci, wiekowi są Stanisława Żur (91) z Małszewa i Kazimiera Budna (90) z Jedwabna. Pani Kazimiera jest mamą wójta gminy.

W gminie Pasym najbardziej wiekowym jest 98-letni mieszkaniec Michałek.

(olan)

2003.01.15