Jedyną wsią, którą przecina Tatarski Szlak, biegnący głównie lasami, jest Waplewo. W starych zapiskach znajdują się informacje o szkodach wyrządzonych w tej miejscowości przez rzekomych Tatarów, czyli w rzeczywistości przez polskie oddziały z Mazowsza.

Leśny gościniec

Tatarski Gościniec biegnie z Kurek lasem w kierunku Zgniłochy i tuż przed tą wsią skręca w prawo, pokrywając się częściowo z dzisiejszą szosą Olsztyn – Jedwabno, by dalej odłączyć się od niej i lasami pomiędzy Czarnym Piecem i Bałdami, Małszewem i Rutkami, kierować się do Waplewa. Takiej Zgniłochy rzekomi Tatarzy nie zniszczyli, bo w 1656 roku jeszcze nie istniała. Założono ją dopiero 40 lat później. Inny los musiał jednak spotkać Waplewo, bogatą i ludną wieś, założoną już w czasach krzyżackich.

Rycerze z Waplewa

Wieś Waplewo została założona w 1388 roku. Przywilej założycielski wystawił wtedy wielki mistrz krzyżacki Konrad Zöllner von Rotenstein, który zapisał Bartuschowi (Bartoszowi) z Waplewa 10 łanów chełmińskich nad jeziorem Narejtko (Narejckim). W zamian za to Bartusch był zobowiązany do wystawienia jednego zbrojnego z koniem za każdym razem, gdy zostanie do tego wezwany przez wielkiego mistrza i „jego braci”. W kolejnych latach wydano następne przywileje na rzecz Waplewa. W 1392 roku wielki mistrz Konrad von Wallenrod nadał 8 łanów w Waplewie braciom Mikołajowi, Konradowi i Kacprowi, natomiast w 1394 roku wielki mistrz Konrad von Jungingen zapisał kolejne 8 łanów w tej wsi Szymonowi z Waplewa. Obowiązki wszystkich tych nabywców ziemi były podobne do obowiązków Bartuscha. W zamian za dokonane nadania ziemi mieszkańcy Waplewa zapewniali więc Zakonowi Krzyżackiemu służbę zbrojną, co było wówczas dla Krzyżaków niezwykle istotne w kontekście ciągłych wojen z Litwinami i Polską. Tym samym Waplewo powstało jako wieś rycerska.