POCZĄTKI KATOLICKIEJ PARAFII

W połowie XIX w. połowa mieszkańców Lesin Wielkich była katolikami. Nie mieli oni jednak w swojej okolicy żadnej świątyni.

Najbliższe kościoły katolickie znajdowały się na Warmii lub po drugiej stronie granicy w Polsce. 25 sierpnia 1851 r. biskup Józef Ambroży Gerlitz ustanowił ks. Walentego Tolsdorfa duszpasterzem katolików w powiecie szczycieńskim i przekazał mu zakupiony w lipcu dom i gospodarstwo w Lesinach Wielkich. We wrześniu ks. Tolsdorf przybył do Lesin z zamiarem budowy kościoła. Landratura szczycieńska nałożyła na niego zakaz odprawiania nabożeństw katolickich. Od tego zakazu ks. Tolsdorf skutecznie się odwołał i ostatecznie 19 kwietnia 1856 r. erygowano parafię w Lesinach Wielkich. Jednak jeszcze przez wiele lat lokalne władze różnymi sposobami starały się utrudnić publiczne funkcjonowanie wspólnoty katolickiej. Wiele emocji budziło zwłaszcza wychowywanie dzieci z mieszanych małżeństw.