5 października 2010 roku minie 300 lat od założenia Rekownicy. Ta niegdyś ludna i dobrze zorganizowana wieś w gminie Jedwabno liczy dziś zaledwie 76 mieszkańców.
Założenie Rekownicy
Rekownica powstała nad rzeczką o tej samej nazwie. Nazwa wsi pochodzi właśnie od tejże rzeczki i pobliskiego jeziora. Dokument założycielski dla Rekownicy wystawił 5 października 1710 roku nadleśniczy Rudolf Wilhelm von Lüderitz. Został on potwierdzony 12 marca 1711 roku. Wieś otrzymała wtedy 16 łanów i 8 mórg chełmińskich ziemi. Założycielem Rekownicy był rybak o nazwisku Eugen Groß, z polska nazywany Groszem.
Las Backolla
Tajemniczy pozostaje inny zapis z 1710 roku. Otóż trakarz Jan Sokolowiß otrzymał wtedy 8 łanów terenów leśnych o nazwie Backolla. Sokolowißa zwolniono od płacenia czynszu na okres 7 lat. Las Backolla leżał najprawdopodobniej nad nieistniejącym dzisiaj jeziorem Bakola. O ile jezioro Rekowe rozciąga się po jednej stronie piaszczystej drogi wiodącej z Pidunia do Rekownicy (kiedyś stanowiącej odcinek głównej drogi z Jedwabna do Wielbarka), o tyle jezioro Bakola leżało po drugiej stronie tej drogi, mniej więcej w połowie odległości od Rekownicy do Omulwi. Także to jezioro miało połączenie z rzeką Rekownicą. Po opadnięciu wód teren zmeliorowano i powstały tutaj Łąki Bakola.
Podtopienia i pożary
Spis urzędowy z 1780 roku wymienia w Rekownicy 12 chłopów chełmińskich. W 1782 roku wieś liczyła 26 chałup. W 1817 roku w Rekownicy mieszkało 158 osób. Spis urzędowy z 1825 roku wylicza we wsi 24 chłopów szkatułowych. W 1858 roku Rekownica posiadała 42 domy i obejmowała 81,5 łana. Z racji swojego położenia część gospodarstw często była podtapiana przez nieobliczalną rzeczkę Rekownicę. Również pożary nie omijały tej wsi. W pożarze z 1897 roku spłonęło 5 gospodarstw. Stąd mieszkańcy Rekownicy w 1923 roku założyli własną ochotniczą straż pożarną.
Lasy Grosza
W plebiscycie z 11 lipca 1920 roku w Rekownicy oddano 309 głosów na Niemcy, natomiast na Polskę nie głosował tutaj nikt. W dniu 24 maja 1921 roku nazwę Rekownicy, dotychczas brzmiącą „Rekownitza”, zgermanizowano na nazwę „Großwalde”, pochodzącą od nazwiska założyciela wsi Grosza, oznaczającą w tłumaczeniu „Lasy Grosza”. W okresie międzywojennym w Rekownicy znajdowała się szkoła powszechna, kuźnia, szewc, kołodziej, stolarz, rybak i dwóch rzeźników. Była też karczma Burdenskiego, połączona ze sklepem. Dodatkowo we wsi znajdował się jeszcze jeden sklep, należący do Adamowskiego. W 1939 roku miejscowość liczyła 57 gospodarstw rolnych, w tym 13 o powierzchni od 20 do 100 hektarów.
„Zastruga” i „Podbór”
Rekownica jako wieś dzieliła się na trzy zasadnicze części. Wzdłuż wschodniego brzegu rzeki Rekownicy ciągnęła się główna ulica, której początek przecinała droga Jedwabno – Wielbark. Przy tym skrzyżowaniu znajdowała się też szkoła i karczma Burdenskiego. Po drugiej stronie rzeki, na jej zachodnim brzegu, na południe od drogi Jedwabno – Wielbark i wzdłuż równoległej do rzeki ulicy, znajdowała się część wsi nazywana „Zastrugą”, a wcześniej jeszcze określana jako „Węgielna Kolonia”. Ta pierwsza nazwa tej części pochodziła stąd, że jej mieszkańcy zajmowali się pozyskiwaniem węgla drzewnego. Ostatnia „dzielnica” znajdowała się na północ od drogi Jedwabno – Wielbark, po zachodniej stronie rzeczki Rekownicy, wzdłuż drogi do leśniczówki Rekowo (dzisiaj asfaltowa droga w kierunku Jedwabna). Nazywała się „Podbór”, gdyż faktycznie, patrząc od strony centrum wsi, była położona „pod lasem”. Na wschodnim brzegu rzeki, w miejscu gdzie droga Jedwabno – Wielbark rozdzielała „Zastrugę” i „Podbór”, znajdowała się remiza strażacka, cmentarz i siedziba Sołectwa (u mieszkańca nazwiskiem Wetklo). Obok zwartej zabudowy Rekownica posiadała również 19 kolonii.
Stare zdjęcia
Gdy ogląda się przedwojenne zdjęcia z Rekownicy, rzuca się w oczy imponujący stopień zorganizowania tej wsi. Na zdjęciach widać wiejski chór, orkiestrę, pierwszy i drugi zespół miejscowego klubu piłkarskiego o nazwie „Błękitno – Biali Rekownica”, ochotniczą straż pożarną z Rekownicy na ćwiczeniach w 1927 roku. I nic w tym dziwnego. Była to bowiem duża wieś. W 1939 roku Rekownica liczyła 90 domów i 385 mieszkańców. Dzisiaj ma zaledwie 76 stałych mieszkańców i ze względu na swoje walory turystyczne, przede wszystkim liczne otaczające ją jeziora, ma charakter wsi letniskowej. Miejmy nadzieję, że jubileusz 300 – lecia tej pięknej miejscowości będzie wspólnym świętem stałych i sezonowych mieszkańców Rekownicy.
Sławomir Ambroziak
PS. Za 2 tygodnie o Rekowie, niewielkiej leśniczówce w pobliżu Rekownicy.