W kolejnym odcinku naszego cyklu „Recykling – ratunek dla środowiska” omówimy problematykę związaną z odpadami niebezpiecznymi. Dowiemy się też, jak należy z nimi postępować, aby być w zgodzie z obowiązującym prawem oraz które gałęzie przemysłu na terenie powiatu szczycieńskiego produkują ich najwięcej.
ODPADY WYSOKIEGO RYZYKA
Zgodnie z definicją odpady niebezpieczne to takie, które po przedostaniu się do środowiska naturalnego mogą stanowić dla niego zagrożenie. Dlatego właśnie gospodarka nimi wymaga prawidłowego prowadzenia i szczególnej kontroli. Rodzaje odpadów niebezpiecznych wymienione są w załączniku do Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 roku. Powstają one zarówno w sektorze gospodarczym, jak i w gospodarstwach domowych. Spośród bardzo obszernej listy odpadów niebezpiecznych można wyróżnić grupy wymagające szczególnych zasad postępowania. Są to:
- odpady zawierające PCB (polichlorowane bifenyle),
- odpady azbestowe,
- oleje smarowe,
- baterie i akumulatory,
- odpady medyczne i weterynaryjne.
SKĄD SIĘ ONE BIORĄ?
Źródłami odpadów niebezpiecznych są głównie: przemysł, rolnictwo, usługi związane z ochroną zdrowia oraz laboratoria naukowe i badawcze. Jednak substancje szkodliwe pojawiają się w wielu produktach używanych przez nas na co dzień. Mogą to być:
- środki chwastobójcze zawierające pochodne fenolu i pirydyny, kwasy fenoksyoctowe o właściwościach drażniących i toksycznych,
- środki przeciwmolowe zawierające naftalen,
- środki do czyszczenia toalet zawierające wodorotlenki sodu lub potasu, a także kwasy o właściwościach drażniących i korozyjnych.
SYTUACJA W POWIECIE SZCZYCIEŃSKIM
Najwięcej odpadów niebezpiecznych w skali kraju produkuje sektor dużych przedsiębiorstw. Takich na obszarze powiatu szczycieńskiego w zasadzie nie ma. Na naszym terenie w czołówce wytwórców tego rodzaju odpadów są firmy z branży drzewnej i meblarskiej. – Do wykorzystywanych przez nie substancji szkodliwych należą lakiery, opakowania po nich, farby oraz oleje używane do maszyn – wymienia inspektor Bartłomiej Klimczuk z Wydziału Rolnictwa, Leśnictwa i Ochrony Środowiska Starostwa Powiatowego w Szczytnie. Najwięcej odpadów niebezpiecznych w powiecie pochodzi z terenów miasta i gminy Szczytno, w tym ze Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Około 30 ton rocznie produkuje ich szczycieński szpital. Znacznie mniej odpadów niebezpiecznych pochodzi z warsztatów samochodowych, które pozbywają się zużytych części, olejów, materiałów filtracyjnych czy płynów hamulcowych.
PO DECYZJE DO STAROSTWA
Obowiązki posiadaczy odpadów reguluje ustawa o odpadach z 27 kwietnia 2001 r. Zgodnie z jej zapisami, wytwórca jest zobowiązany do:
1. uzyskania decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami niebezpiecznymi, jeśli wytwarza ich w ilości powyżej 0,1 Mg rocznie;
2. przedłożenia informacji o wytwarzanych odpadach oraz o sposobach gospodarowania nimi, jeśli wytwarza odpady niebezpieczne w ilości do 0,1 Mg rocznie odpadów innych niż niebezpieczne.
Decyzje zatwierdzające program gospodarki odpadami niebezpiecznymi wydaje starostwo. Firmy obejmujące szerszy obszar działalności, np. te zajmujące się usuwaniem azbestu, muszą uzyskać zezwolenie od marszałka województwa. Ile odpadów niebezpiecznych jest produkowanych rocznie w powiecie szczycieńskim?
– Nie da się na to pytanie precyzyjnie odpowiedzieć, bo zazwyczaj przedsiębiorcy podają we wnioskach zawyżoną przewidywalną ilość – mówi inspektor Klimczuk. W ubiegłym roku szczycieńskie starostwo wydało cztery decyzje zatwierdzające program gospodarowania odpadami i przyjęło 37 informacji o odpadach wytworzonych. W tym ostatnim przypadku większość pochodziła z przychodni lekarskich.
We wniosku o zatwierdzenie programu gospodarki odpadami niebezpiecznymi przedsiębiorca musi m.in. wskazać miejsce ich magazynowania, podać przewidywaną ilość w ciągu roku oraz wskazać sposoby ograniczenia negatywnego wpływu na środowisko. Jeśli wszystko jest w porządku, starostwo wydaje pozwolenie na wytwarzanie odpadów lub zatwierdza program gospodarowania nimi maksymalnie na 10 lat.
Anna Kowalska
CZY WIESZ, ŻE ...
... butelka PET – wykonana z polietylenu charakteryzuje się znikomą wagą, dużą odpornością na czynniki zewnętrzne, stąd też jej popularność wśród opakowań. Utylizacja tych butelek jest bardzo łatwa i podlega na ich rozdrobnieniu i ponownym uformowaniu poprzez procesy termiczne. Z plastikowych butelek można również utworzyć takie popularne tkaniny jak polar czy pończochy. Butelka PET rozkłada się od 100 do 1000 lat. W ostatnim pięćdziesięcioleciu powstały bardzo trwałe opakowania z polietylenu czy polichlorku winylu (PCV). Plastik nie ulega rozkładowi pod wpływem kontaktu z wodą, gdyż jej nie chłonie.
... guma do żucia rozkłada się 5 lat, na początku ma tendencję do przyklejania się do podeszwy przechodniów. To pierwszy, mechaniczny etap rozkładu. Później, na skutek działania światła i tlenu atmosferycznego, staje się krucha.
ZAGADKA
Jaka gałąź przemysłu w powiecie szczycieńskim produkuje najwięcej odpadów niebezpiecznych?
a) przemysł drzewny
b) przemysł spożywczy
Dofinansowano ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Olsztynie
