Forsycje to bardzo popularne krzewy ozdobne chętnie sadzone w parkach, skwerach, przydomowych ogródkach i działkach ogrodniczych. Uprawiane są głównie dla żółtych kwiatów. Najczęściej sadzi się je pojedynczo lub w małych grupach. Najefektowniej wyglądają, gdy rosną na tle ciemnych innych roślin, np. cisów, żywotników. Krzewy te nie nadają się na żywopłoty ze względu na swój luźny pokrój. Jeśli zima szybko ustępuje, forsycja pokrywa się masą żółtego kwiecia. W południowej i środkowej części Polski kwiaty forsycji rozkwitają już pod koniec marca lub na początku kwietnia. W naszym mazurskim klimacie ich piękno możemy podziwiać dopiero w połowie kwietnia.
Krzewy forsycji najlepiej sadzić w lipcu i sierpniu, ale kupione w pojemnikach można wysadzać przez cały rok wegetacyjny. Krzewy te preferują stanowiska słoneczne, chociaż tolerują także miejsca lekko ocienione. Dobrze rosną na glebach żyznych jak i piaszczystych. Natomiast słabiej kwitną na podłożach mokrych. Chociaż uznaje się te krzewy za mrozoodporne i nawet późne przymrozki nie szkodzą ich kwiatom, to w naszym klimacie na niektórych stanowiskach ich uprawa nie zawsze przynosi pożądane efekty. Doświadczyłem tego sam, uprawiając ten krzew na własnej działce. Po prostu częściej pąki kwiatowe przemarzały i krzew nie zakwitał niż pokrywał się kwiatami. Dlatego zrezygnowałem z uprawy forsycji na swojej działce, a krzewy przeniosłem i posadziłem przy bloku. W tym roku pięknie zakwitły i cieszą swym złotym kolorem od wielu dni.
Cięcie forsycji
Aby forsycja kwitła obficie co roku, musi być systematycznie przycinana, ale dopiero po przekwitnięciu. Jest to bardzo ważne, ponieważ gdyby przycięcie nastąpiło pod koniec zimy czy na przedwiośniu, usunęlibyśmy pąki kwiatowe, które są na gałązkach od ubiegłego roku. Cięcie pielęgnacyjne po przekwitnięciu trzeba wykonać każdego roku lub co dwa lata, ale przed rozwojem liści. Cięcie takie polega na skróceniu wszystkich gałązek o 1/3 długości a nawet o połowę. Latem forsycja wypuści dużo młodych gałązek. Podczas takiego cięcia warto przy starszych krzewach wyciąć tuż przy ziemi 1-3 stare chropowate, o ciemnym kolorze gałęzie. Najefektowniejsze kwiaty forsycji pojawiają się na gałązkach dwuletnich i trzyletnich, natomiast na starszych jest ich coraz mniej. Zaniedbana forsycja to brzydki krzew, drapak, ma mało kwiatów a w środku widoczne są stare, grube gałęzie. Co zrobić wówczas z takim krzewem? Otóż nie trzeba pozbywać się tej rośliny. Należy po prostu zastosować radykalne rozwiązanie polegające na ścięciu krótko przy ziemi wszystkich gałęzi. Operację taką najlepiej wykonać na przedwiośniu lub wczesną wiosną. Jeśli posiadacie takie krzewy, to z zabiegiem tym poczekajcie do następnego roku, bo teraz to już stanowczo za późno. Krzew ścięty tuż przy ziemi nie zakwitnie w następnym roku, ale wypuści dużo gałęzi i zakwitnie w kolejnych latach.
Cięcie innych wybranych krzewów kwitnących wiosną
Podobnie jak w przypadku forsycji, główne cięcie krzewów kwitnących wiosną wykonuje się także po kwitnieniu, a nie w okresie spoczynku zimowego. Dotyczy to między innymi takich krzewów jak: migdałek trójklapowy, jaśminowiec, krzewuszka cudowna, lilak pospolity (bez), wierzby. Cięcie migdałka trójklapowego szczepionego na pniu polega na skróceniu po kwitnieniu wszystkich gałązek przynajmniej o 1/3 długości, tak aby wyrastające latem pędy miały czas na zawiązanie pąków kwiatowych, ponieważ kwitnie on na jednorocznych dłuopędach. Jaśminowiec należy przycinać również po kwitnieniu, skracając pędy o 1/3 długości. W krzewie tym nie powinno się pozostawiać gałęzi starszych niż pięcioletnie. Krzewuszka cudowna kwitnie na jednorocznych i dwuletnich pędach. Cięcie wykonuje się po kwitnieniu w czerwcu. Należy wówczas skrócić przekwitłe gałęzie do najniżej położonych nowo wyrastających pędów bocznych. Najstarsze pędy trzeba usunąć całkowicie. Lilak pospolity kwitnie na wierzchołkach pędów jednorocznych. Usuwamy w tym przypadku przekwitłe kwiatostany nad młodym pędem zaraz po kwitnieniu. Starsze pędy słabo kwitnące należy wyciąć tuż przy ziemi. Wierzby szczepione na pniu wymagają silnego cięcia korony. Wczesną wiosną należy przyciąć ją bardzo krótko. W maju pojawiają się młode gałązki, a latem wierzba powróci do swojego kształtu. Warto mieć takie drzewko (krzew) na swojej działce ze względu na jego cudowny kształt i kolor liści pokrytych jasnym srebrzystym meszkiem.
Stanisław Stefanowicz
Nalewka – sosnówka
Skład: 1 kg majowych bocznych przyrostów sosny, 0,75 - 1 kg cukru, 0,3 l spirytusu, 0,5 l wódki.
Zebrane z bocznych gałęzi majowe przyrosty sosny pokroić na mniejsze odcinki – około 3-4 cm i ułożyć warstwami w wyparzonym słoju. Każdą warstwę zasypać cukrem. Słój z przyrostami odstawić na około 1 miesiąc, od czasu do czasu wstrząsając nim a nawet mieszając zawartość, aby szybciej rozpuścił się cukier. Po tym okresie powstały syrop zlać przez gęste sito a odsączone przyrosty zalać czystą wódką, dobrze wymieszać i ponownie przecedzić przez sito. Powstałe płyny połączyć i dodać spirytus. Nalewkę odstawić na kolejne przynajmniej 2 miesiące do sklarowania. Następnie nalewkę ostrożnie zlać znad osadu, przelać do butelek, a płyn z osadem przefiltrować. Zamiast odrostów sosny do sporządzenia nalewki można wykorzystać zielone niezdrewniałe szyszki w podobnej proporcji. Szyszki należy zmiażdżyć lub pokroić. Nalewka świetnie nadaje się w celach leczniczych na wszelkie przeziębienia, bóle gardła, kaszel. Sam syrop z niewielką ilością alkoholu może w pełni zastąpić popularny syrop pini dostępny w aptekach.