Druga połowa zimy, w okresach gdy nie ma już silnych mrozów to w naszych warunkach klimatycznych najlepszy i najczęściej stosowany termin cięcia krzewów i drzew owocowych. Cięcie krzewów i drzew owocowych to element formowania ich kształtu a także ich odmładzania, przerzedzania tych, które zbytnio się zagęściły. Sprzyja ono również uzyskaniu owoców wysokiej jakości oraz ogranicza porażenie przez choroby i szkodniki. Na naszych działkach wcześniej powinniśmy rozpocząć cięcie krzewów owocowych, a po nich dopiero przystąpić do cięcia drzew. Najwłaściwszy termin cięcia krzewów to koniec lutego. Niezależnie jednak od tego jakich roślin wymieniony zabieg dotyczy to najlepiej wykonać go przy suchej i słonecznej pogodzie.
Cięcie krzewów owocowych
Pierwsze cięcie krzewów porzeczek i agrestu dokonuje się po posadzeniu. Należy wówczas skrócić wszystkie pędy do trzech oczek nad ziemią. Dzięki temu już w pierwszym roku wyrośnie więcej silnych pędów. W następnych 2-3 latach powinniśmy usuwać tylko najsłabsze, uszkodzone i chore pędy. Od 3-4 roku od posadzenia wskazane jest usuwanie najsłabszych pędów i nadmiar jednorocznych. Powinniśmy zadbać, aby w jednym krzaku nie było w sumie więcej niż 15 silnych pędów. Przy wyborze, które pędy pozostawić a które usunąć trzeba kierować się wskazówką, że najlepiej owocują silnie rozgałęzione trzyletnie pędy porzeczki czarnej i czteroletnie porzeczki czerwonej i agrestu. Podobnie jak w przypadku porzeczek i agrestu przeprowadza się cięcie borówki wysokiej i jagody kamczackiej. Na działce dość często sadzi się porzeczki i agrest w formie piennej. Pienne porzeczki i agrest poprzez cięcie wymagają jedynie niewielkiej korekty kształtu korony. W młodym wieku należy zadbać o regularne rozłożenie głównych pędów, a w późniejszych latach nie dopuścić do nadmiernego zagęszczenia korony. Obowiązkowo musimy usuwać pojawiające się odrosty korzeniowe i pędy boczne wyrastające na pniu podkładki. Odrosty te należy systematycznie usuwać z chwilą ich pojawienia (także latem).
Uwaga na krzewy
czarnej porzeczki
W lutym należy uważnie przyjrzeć się pąkom czarnej porzeczki. Widok nadmiernie dużych pąków na gałązkach powinien wzbudzać naszą czujność. Nienormalnie nabrzmiałe pąki tej porzeczki świadczą o tym, że krzew został zaatakowany przez szkodnika – wielkopąkowca porzeczkowego. Jest to niewielki roztocz-szpeciel żerujący wewnątrz pąków. Roztocza te uszkadzają pąki, powodując ich zasychanie i opadanie, a same przenoszą się na inne pąki. Nieświadomi działkowcy często sądzą, że nadmierne powiększenie pąków to normalny przebieg rozwoju porzeczki czarnej i w porę nie reagują, co może okazać się niebezpieczne dla całej rośliny. Właśnie teraz powinniśmy wykazać czujność i dokładnie obejrzeć swoje krzewy czarnej porzeczki. Jeśli jest niewiele takich nabrzmiałych dużych pąków, należy je obrywać, albo usuwać całe gałązki i spalić. W sytuacji, gdy rozdęte pąki występują na wielu gałązkach, lepiej taki krzew wykopać, spalić i posadzić nowy.
Jeżyna bezkolcowa,
winorośl, maliny
Pod koniec lutego warto też uporządkować uprawianą jeżynę bezkolcową. W tym przypadku trzeba wyciąć pędy dwuletnie, a więc te, na których krzewy owocowały w ubiegłym roku oraz słabsze pędy jednoroczne. Pozostawmy nie więcej jak 4-6 pędów jednorocznych w krzewie i tylko lekko je skracając. Pędy te należy odpowiednio przymocować do podpór (rusztowania). Koniec lutego i początek marca to także odpowiedni termin na przeprowadzenie właściwego cięcia winorośli. Cięcie w późniejszym terminie naraża krzew na duże straty soków, czyli wody wraz ze składnikami pokarmowymi. Określa się to mianem płaczu łozy, który powoduje, że wyciekający sok spływa na niżej położone pąki powodując ich zasychanie. O szczegółach cięcia winorośli zainteresowani mogą dowiedzieć się sięgając do mojego artykułu zawartego w nr 49 „KM” z ubiegłego roku.
Jeśli jesienią nie wycięliśmy malin owocujących na tegorocznych pędach to zabieg powinniśmy wykonać teraz. Trzeba wyciąć pędy na wysokości 5-10 cm i usunąć z plantacji – najlepiej spalić.
Cięcie sanitarne
U wszystkich drzew i krzewów owocowych wczesną wiosną należy usuwać wszystkie pędy przemarznięte, chore i uszkodzone mechanicznie. W ten sposób zapobiega się rozprzestrzenianiu wielu chorób i szkodników. Należy także obejrzeć dokładnie korony drzew owocowych i usunąć zmumifikowane owoce śliw, jabłoni, grusz, wiśni, gdyż wiosną mogą się one stać źródłem takich groźnych chorób jak brunatna zgnilizna drzew pestkowych oraz drzew ziarnkowych.
Stanisław Stefanowicz
Surówka z papryki
Skład: 2 papryki – żółta i czerwona, 2 jabłka, 2-3 ogórki kiszone, 1 cebula, 2 jajka, ¼ szklanki majonezu, sól i pieprz do smaku.
Ugotowane na twardo jajka i pozostałe składniki pokroić w kostkę, delikatnie wymieszać razem z majonezem. Do smaku doprawić solą i pieprzem.
Pomarańczówka oszczędna
Skład: skórki z 4 dużych pomarańczy, 2-3 łyżki cukru, 0,5 l czystej wódki.
Skórki pomarańczy ostrym nożem obrać z wewnętrznej białej warstwy, pokroić w niewielkie kawałki, włożyć do słoja i zasypać cukrem. Odstawić na około 2 tygodnie codziennie mieszając, aby rozpuścił się cukier. Powstały syrop wraz ze skórkami zalać alkoholem i wymieszać. Po 2-3 dniach przecedzić. Nalewka gotowa do spożycia.