OGRANICZONA PRĘDKOŚĆ - MNIEJ SAMOCHODÓW
Kiedy i jak powinno się wdrożyć zalecane dla Miast Cittaslow zasady funkcjonowania komunikacji w Szczytnie?
Jazda samochodem w warunkach miejskich daje nam poczucie wolności i wygody. Od samochodu, tak jak od wszystkiego, można się uzależnić. Niejednokrotnie spotykamy się z sytuacją wśród rodziny czy znajomych, że do pobliskiego sklepu podjeżdża się samochodem, zamiast wybrać ten najprostszy sposób transportu – czyli własne nogi. Często nie wyobrażamy sobie życia bez auta. Stąd też, uwzględniając tkwiące w nas nawyki sugeruję wielką wstrzemięźliwość i ostrożność w wprowadzaniu: 1) stref uspokojonego ruchu, 2) stref całkowicie wolnych od ruchu samochodowego.
Zmiany najlepiej wprowadzać powoli i stopniowo. W Szczytnie decyzje w tej materii powinno podejmować się dopiero po oddaniu dla ruchu obwodnicy miasta. Dopiero wówczas ocena rozkładu ruchu na sieci ulicznej miasta i jego wpływu na jakość życia mieszkańców, powinna stanowić podstawę do podjęcia dalszych działań. Osobiście jestem przeciwnikiem tworzenia stref całkowicie wolnych od ruchu samochodowego. Zawsze przecież jest uzasadnione użycie samochodu w centrach miasta dla ruchu: zaopatrzeniowego, serwisowego, służb komunalnych, porządkowych, ratowniczych. Dlatego strefy uspokojonego ruchu uważam za najrozsądniejszą formę ograniczania uciążliwości dla otoczenia powodowanych ruchem samochodowym, a nie ustanawianie stref całkowicie wolnych od ruchu samochodowego. Uspokajanie ruchu w miastach przeprowadza się dwoma sposobami.
Sposób I – poprzez rezygnację z tradycyjnego podziału przestrzeni między jezdnię i chodniki oraz stosowanie elementów małej architektury i nasadzeń zieleni rozmieszczonych w sposób zniechęcający kierowców do ruchu. Umożliwia to wspólną egzystencję ruchu pieszego i samochodowego na jednej przestrzeni (ang. Traffic calming, niem. Verkehrsberuhigung, ndr. Woonerf). U nas w kraju osiąga się to poprzez ustanawianie „stref zamieszkania”. Obowiązują w nich zasady: pierwszeństwo pieszych i prędkość jazdy ograniczona do 20 km/godz. Wjazd do strefy zamieszkania poprzedzony jest zawsze znakiem D-40.
Sposób II – poprzez wykorzystanie rozwiązań technicznych wymuszających jazdę z małą prędkością, ograniczających możliwość rozpędzania się i wyprzedzania pojazdów. Stosuje się najczęściej następujące rozwiązania techniczne: 1) zwężone pasy ruchu (2.50 – 3.00 m) miejscowo lub na całej długości ulicy, 2) zakrzywienia toru jazdy samochodu, 3) segregowanie kierunków ruchu (np. wąskim pasem dzielącym), 4) skrzyżowania równorzędne, 5) mini i małe ronda, 6) wyniesione powierzchnie skrzyżowań i przejść dla pieszych, 7) wyspy z azylami na przejściach dla pieszych, 8) progi zwalniające, 9) minimalne wartości promieni łuków poziomych, 10) minimalne wartości promieni łuków na skrzyżowaniu (na prawych skrętach), 11) nawierzchnie o odmiennym kolorze (w celu zwrócenia uwagi na zastosowane rozwiązania). Często towarzyszy temu ustanawianie stref z obniżonymi dopuszczalnymi prędkościami jazdy w mieście, z reguły 30 km/godz. (tzw. „strefa tempo 30”). W odróżnieniu od „strefy zamieszkania”, piesi nie są tu uprzywilejowani (pierwszeństwo mają tylko na oznakowanych przejściach).
Jedno jest pewne, powinno się działać na rzecz ograniczenia ruchu samochodowego w mieście. Jest to działanie proekologiczne. Musimy zmienić nawyki i dostosować sposób myślenia do pożądanych ograniczeń w poruszaniu się po mieście, a w szczególności w śródmieściu (centrum).
PARKINGI NA OBRZEŻACH
Ważnym problemem wymagającym rozwiązania w Szczytnie jest stworzenie na obrzeżach śródmieścia parkingów. Wskazane jest, aby odległość z nich do celów podróży położonych na obszarze centrum była mniejsza dla pieszego od 300 m. Umożliwiłoby to wdrożenie zasady podróżowania „Parkuj i idź”. Dobrze urządzona sieć uliczna w śródmieściu jest bezpieczna dla jej użytkowników, podnosi jakość życia mieszkańców, wpływa na rozwój lokalny. Odpowiednie jej zagospodarowanie może przyczynić się do zwiększenia obrotów w zlokalizowanych przy niej punktach handlowych i powstania nowych. Cecha miasta Cittyslow, czyli „powolne i spokojne tempo życia”, nie oznacza stagnacji w jego rozwoju. Powinno oznaczać przemyślane, wyważone i systematyczne działanie na rzecz poprawiania bezpieczeństwa, warunków środowiskowych oraz wyglądu miasta, polepszając jakość życia jego mieszkańców.
Krzysztof Połukord