Pracy wciąż brak

W ubiegłym roku odnotowano co prawda niewielki spadek liczby bezrobotnych w powiecie szczycieńskim, ale blisko 30-procentowa stopa bezrobocia wciąż nie napawa optymizmem.

Lekki spadek

W powiecie szczycieńskim w 2003 roku odnotowano stopę bezrobocia na poziomie 29,7%, co sprawia, że zajmuje on, ex aequo z powiatem nidzickim, ósme miejsce w województwie. Najgorsza, ostatnia pozycja przypada powiatowi gołdapskiemu, w którym bezrobocie sięga 37,7%. W skali województwa wskaźnik ten kształtuje się na poziomie 27,7%, w kraju natomiast - 17,6%.

Na koniec 2003 roku w rejestrach Powiatowego Urzędu Pracy figurowało 8639 osób, równo o 300 mniej niż na koniec 2002 roku. W porównaniu z rokiem 2001 spadek ten wynosi 473 osoby. Zdaniem kierownika PUP Jana Dąbrowskiego, polepszające się, choć w bardzo powolnym stopniu, wskaźniki - to efekt aktywnych form przeciwdziałania bezrobociu.

W statystyce sytuacja na rynku pracy nie wyglądała w minionym roku źle. Przez PUP przewinęło się dokładnie 1898 ofert pracy. Aż 1435 z nich było subsydiowanych z funduszu pracy. Były to m.in. prace interwencyjne (261), roboty publiczne (391), staże absolwenckie (421) czy szkolenia (699). Statystyka w tym względzie znacznie się poprawiła, w porównaniu z poprzednimi dwoma latami. Dla porównania można podać, że mp. w 2001 roku szczycieński PUP sfinansował zaledwie trzy staże absolwenckie.

Szkolenia zwiększają szanse

Szkolenia zazwyczaj budzą sporo kontrowersji. Nie należy do rzadkości opinia, że pieniądze wydatkowane na ten cel są wyrzucane w błoto. Lokalny monitoring wskazuje jednak, że mają one w powiecie szczycieńskim efektywność na wysokim, w porównaniu z innymi ośrodkami, poziomie, sięgającym 46%. Spora część kursów jest bowiem organizowana po wcześniejszej analizie zapotrzebowania, a często - na specjalne zamówienie przyszłego pracodawcy. Kursy organizuje PUP, albo też finansuje szkolenie, które bezrobotni odbywają w innych ośrodkach kształcących.

- Zgłasza się na przykład bezrobotny i mówi, że jest pracodawca, który chętnie by go zatrudnił, gdyby miał jakieś tam uprawnienia: pilarza, spawacza czy coś tam innego. Wtedy poszukujemy potrzebnego kursu i kierujemy tam naszego bezrobotnego. A jeśli akurat kursu takiego nie ma, to zlecamy jego przeprowadzenie - wyjaśnia kierownik PUP. - Po kilku tygodniach nasz bezrobotny jest już fachowcem w nowej dziedzinie i podejmuje obiecaną mu wcześniej pracę.

Za aktywne formy zwalczania bezrobocia - jak mówi Jan Dąbrowski - uważa się nie tylko te, które pozwalają na utworzenie nowych miejsc pracy, ale i te, a może nawet głównie te, które stwarzają bezrobotnemu większe szanse i możliwości.

- Jak ktoś umie tylko szyć, to szans na znalezienie pracy za wiele nie ma. Ale jeśli potrafi także gotować, malować, obsługiwać kasę fiskalną czy komputer, to jego szanse wzrastają niejako tyle razy, ile dodatkowych umiejętności posiada - tłumaczy kierownik PUP.

Bo miejsc pracy urząd nie stworzy. Te, które subsydiuje, też są zapewnione nie na zawsze, a na czas określony. Wśród stanowisk, które w ubiegłym roku tworzyli pracodawcy bez finansowego wsparcia PUP, też spora część miała charakter sezonowy.

Dwie pule

W budżecie Powiatowego Urzędu Pracy znajdują się dwie pule pieniędzy. Jedna - to koszty utrzymania samego urzędu, które od bieżącego roku zostały całkowicie wchłonięte do budżetu powiatu (dotychczas środki te, co prawda, przez powiatową kasę przechodziły, ale jako dotacja celowa). Druga pula to pieniądze z funduszu pracy, które w całości muszą być przeznaczone na wszelkie wydatki ponoszone na rzecz bezrobotnych. W 2003 roku przez kasę szczycieńskiego PUP przewinęło się dokładnie 22 661 555 zł z funduszu pracy. Stricte na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu wydatkowano niespełna 4,5 mln zł. Pozostałe blisko 17,5 mln zł pochłonęły... zasiłki, w tym 6,7 mln zł przedemerytalne.

Zasiłek dla nielicznych

Więcej niż 10 mln złotych wydano więc na zasiłki dla bezrobotnych, tych oczywiście, którzy mają prawo do ich pobierania. A prawo to, na koniec ubiegłego roku miało zaledwie 17% zarejestrowanych bezrobotnych. Liczba uprawnionych do pobierania zasiłku, podobnie jak i bezrobotnych ogółem w ostatnich latach zmniejsza się, choć bardzo powoli. I tak na koniec 2001 roku w powiecie szczycieńskim zarejestrowanych było 9112 osób bezrobotnych (w tym 2070 z prawem do zasiłku), na koniec 2002 roku było ich 8939 (1544), a w 2003 - 8639 (1469).

Młodzi bez pracy

Najgorsze, w historii bezrobocia w powiecie szczycieńskim, były lata 1993-94. Na koniec grudnia 1993 roku w rejestrach PUP figurowało 10 221 osób, a na koniec czerwca 1994 - 10 408. Koniec owego roku przyniósł spadek liczby bezrobotnych do 9480 osób czyli do poziomu "czterocyfrowego". Przekroczenie tego progu już się w powiecie nie powtórzyło, a bezrobocie momentami intensywnie spadało.

Najlepszy okres, charakteryzujący się najniższym wskaźnikiem bezrobocia to lata 1997-98, kiedy liczba "klientów" PUP nie przekraczała 6 tysięcy.

Nie ulega natomiast zmianie, od początku notowanego bezrobocia w Polsce, struktura wiekowa. Najliczniejszą grupę osób pozostających bez pracy stanowią ci, którzy z racji młodego jeszcze wieku (18-40 lat), najwięcej sił do pracy mają. Blisko 3 tysiące osób, z czego prawie 70% to kobiety, są trwale bezrobotni, czyli nie pracują co najmniej przez dwa lata bez przerwy.

To, w jaki sposób kształtował się poziom bezrobocia w poszczególnych gminach powiatu szczycieńskiego, przedstawia poniższa tabela.

Halina Bielawska

2004.01.14