Jezioro Sasek Wielki jest największym jeziorem powiatu szczycieńskiego. Jego gospodarzem i dzierżawcą jest Zakład Rybacki Szczytno-Janowo, Okręg Mazowiecki PZW.

Jeszcze na początku lat siedemdziesiątych jezioro zaliczane było do typu sielawowego, obecnie jednak, na skutek postępującej eutrofizacji, można uznać je za leszczowe, a niektóre płytsze jego partie są linowo-szczupakowe.

Dane morfometryczne akwenu: powierzchnia 869,3 ha, powierzchnia wysp 1,2 ha, długość maks. 12450 m, szerokość maks. 2500 m, głębokość maks. 38 m. Konfiguracja dna zróżnicowana. Charakter dna przy brzegach: mulisty, miejscami piaszczysty, w niektórych partiach nawet kamienisty. Roślinność wynurzona: trzcina i sitowie. Płytsze partie jeziora porośnięte są przy dnie rozległymi łąkami roślinności podwodnej. Najbardziej zarośnięte tego typu roślinnością są akweny południowe przy miejscowości Piece i wydłużone partie północne jeziora w okolicy kol. Dźwierzuty i kol. Małszewko.

Sasek Wielki jest jeziorem rynnowym o kształcie wydłużonym, nieregularnym, o silnie rozwiniętej linii brzegowej. Położenie ze względu na strony świata z północy na południe. Na jeziorze znajdują się dwie wyspy � większa, płaska o powierzchni ok. 8 ha, położona jest na środku szerokiego plosa w części północnej. Druga, o pow. 0,4 ha, leży w części środkowopołudniowej akwenu. Do jeziora wpływa strumyk z jez. Dźwierzuty, a przy południowym krańcu zbiornika z zachodniego brzegu wpływa rzeka Saska. Ponadto akwen jest połączony rowem ze stawem Kobylocha i Jez. Fręckim jak również małymi ciekami z Jez. Małszeweckim i Linowskim k. Linowa.

Ichtiofauna jeziora jest dość bogata, mimo intensywnych połowów prowadzonych przez rybaków zawodowych prawie przez cały rok. Nadal utrzymuje się tu dość liczna populacja okoni, płoci, leszczy, wzdręg, krąpi, linów i uklei. Na średnim poziomie utrzymuje się populacja szczupaków, w niektórych partiach jeziora o twardym dnie trafia się duży sandacz. Z węgorzem jest już gorzej, bo zarybianie stało się niewystarczające (wysokie koszty narybku), a w płytszych partiach zbiornika łowi się go, niestety, agregatem elektrycznym. Z zarybień dokonanych w ostatnich latach przez gospodarstwo odnotowuje się połowy wędkarskie suma.

Otoczenie jeziora stanowią wysokie zbocza, podzielone na działki rekreacyjne, na których pobudowano pojedyncze domy letniskowe. Niektórzy ich użytkownicy, niezgodnie zresztą z obowiązującymi przepisami, pogrodzili działki aż do jeziora. Na szczęście nie na całym odcinku łowiska i w wielu miejscach dostęp do brzegu jest wolny. Po zejściu do jeziora można dogodnie brodzić wzdłuż całego odcinka w spodniobutach, a nawet w woderach. Najlepsze wyniki połowu z brzegu uzyskuje się w ciepłej porze roku oraz na początku jesieni. Wczesną wiosną i późną jesienią najlepiej łowić z łodzi. Możemy je bez trudu wypożyczyć w ośrodkach wypoczynkowych w Kobylosze. Z uwagi na twarde i kamieniste dno okonie i wiele innych gatunków ryb przebywają na łowisku przez cały rok. Z powodzeniem łowi się tu też zimą okonie i płocie spod lodu.

Na wzniesieniu terenu, wzdłuż brzegu jeziora, biegnie droga gruntowa, którą można swobodnie przemieszczać się samochodem równolegle do całego łowiska. Można tu dojechać ze Szczytna, drogą wiodącą do Biskupca. Na około 9. kilometrze od Szczytna, za wzniesieniem 152,0, skręcamy w lewo i w dół, drogą gruntową, dojeżdżamy do jeziora. Druga droga gruntowa wiodąca do łowiska biegnie od zakrętu drogi głównej za wsią Linowo i jeziorem o tej samej nazwie (skręcamy również w lewo).

Marian Paruzel