Od 2016 r. pięćdziesięcioosobowe grupy młodzieży z Zespołu Szkół nr 3 w Szczytnie, w poszukiwaniu polskości na Kresach, odwiedzają co roku Wilno i Troki. W tym roku kolejna grupa uczniów pojechała również do Kowna.
Organizatorką tych corocznych wyjazdów na Litwę jest nauczycielka historii Elżbieta Weichhaus - Kończyk. Zainteresowanie tematyką Kresów nastąpiło pod wpływem współpracy szkoły z Towarzystwem Przyjaciół Ziemi Wileńsko-Nowogródzkiej w Szczytnie, którego prezesem jest Janina Surgał, znana ze swej działalności związanej z pielęgnowaniem dziedzictwa kultury kresowej. Współpracę z Towarzystwem zapoczątkowała przed laty historyczka Krystyna Gełdon. W szkole działa Koło Młodych Miłośników Kresów .
Te żywe lekcje historii, jak twierdzi pani Elżbieta, są najlepszą formą przekazu wiedzy. Wycieczki na Litwę cieszą się ogromną popularnością. Stanowią wartość samą w sobie: pozwalają uczniom wędrować szlakiem Mickiewicza, Słowackiego i innych Polaków związanych z Litwą a także na własne oczy zobaczyć miejsca znane ze szkolnych lektur. Panno święta, co Jasnej bronisz Częstochowy/I w Ostrej świecisz Bramie… - te słowa z „Inwokacji” „Pana Tadeusza” nasuwają się każdemu, kto patrzy na obraz Matki Boskiej Ostrobramskiej. Na Litwie kłaniają nam się literatura i historia: wystarczy odwiedzić nekropolię Na Rossie, aby zobaczyć groby wielu pochowanych tam wybitnych Polaków. Znanym miejscem jest mauzoleum Matka i Serce Syna, związane z Józefem Piłsudskim, pragnącym spoczywać u boku matki i swoich żołnierzy. W Bazylice Archikatedralnej św. Stanisława Biskupa i Św. Władysława, można przywołać w pamięci choćby Zygmunta Augusta i Barbarę Radziwiłłównę, a w Trokach, patrząc na rekonstrukcję średniowiecznego zamku, pomyśleć o ,,Konradzie Wallenrodzie” i księciu litewskim Kiejstucie.
W Kownie nie znajdziemy aż tak wielu śladów polskości jak w Wilnie, ale są one również obecne i ważne. Chociażby piękny gotycki Dom Perkuna na Starym Rynku, w którym mieści się dzisiaj muzeum Adama Mickiewicza, posiadające rzadkie i dawne wydania „Pana Tadeusza (1898 r.) i „ Dziadów” (1905 r.), prawdziwe białe kruki. Panorama Kowna z punktu widokowego zrobiła na nas wyjątkowe wrażenie, a płynąca przez miasto rzeka Niemen skojarzyła nam się z powieścią Elizy Orzeszkowej.
Wyjazdy na Litwę są ciekawą formą edukacji historycznej i polonistycznej. Jesteśmy wdzięczni, że mogliśmy brać w nich udział.
Martyna Złotkowska, Paweł Gut
uczniowie Zespołu Szkół nr 3 w Szczytnie