Brak środków na leczenie, utrata zarobków z powodu długiej rekonwalescencji - takie problemy mają często ofiary przestępstw. Teraz jednak mogą występować do sądu z wnioskiem o kompensatę z tytułu poniesionych strat. Niestety, wciąż niewiele osób korzysta z tej formy pomocy.
KOMU SIĘ NALEŻY
Chociaż ustawa o państwowej kompensacie przysługującej ofiarom niektórych przestępstw umyślnych obowiązuje już od kilku miesięcy, to zainteresowanie jej uzyskaniem jest w naszym powiecie znikome. Do tej pory żadna z osób poszkodowanych nie zgłosiła się z wnioskiem o wsparcie.
- Myślę, że to skutek zbyt słabej informacji - uważa Prokurator Rejonowy Cezary Kamiński.
Kompensata przysługuje osobom, które padły ofiarą przestępstw przeciwko zdrowiu i życiu, doznały ciężkiego uszkodzenia ciała polegającego np. na utracie wzroku, słuchu lub mowy. Mogą się o nią ubiegać także dotknięci kalectwem powodującym trwałą albo znaczną niezdolność do pracy zawodowej. Pieniądze należą się również osobom, u których wystąpiło uszkodzenie ciała uniemożliwiające normalne funkcjonowanie organizmu na czas dłuższy niż siedem dni. Pomoc przysługuje także Polakom poszkodowanym w wyniku przestępstw dokonanych na terenie państw Unii Europejskiej. O kompensatę może występować ofiara lub jej najbliższa rodzina, np. małżonek. Maksymalna kwota wsparcia wynosi 12 tys. zł. W założeniu ustawodawców ma ona pokryć utracone zarobki albo inne koszty utrzymania, koszty leczenia, ale także pogrzebu, jeżeli skutkiem przestępstwa była śmierć członka rodziny. Kompensata jest przyznawana wtedy, gdy ofiara nie może uzyskać pokrycia utraconych zarobków od sprawcy z tytułu ubezpieczenia, pomocy społecznej lub innego źródła.
- O wsparcie można występować niezależnie od tego, czy bandyta został wykryty, osądzony i skazany - mówi prokurator Kamiński.
NIE CZEKAĆ NA KONIEC PROCESU
Wnioski o przyznanie kompensaty należy składać do sądu cywilnego według miejsca popełnienia przestępstwa. Stosowne druki są do pobrania we wszystkich prokuraturach rejonowych na terenie kraju.
- Każdy prokurator pomoże je wypełnić - deklaruje Cezary Kamiński.
Trzeba pamiętać jednak o tym, by wniosek złożyć w terminie najpóźniej dwóch lat od popełnienia przestępstwa.
- Nie ma co czekać na koniec procesu, który może przecież trwać długo - uczula prokurator.
Wniosek musi być dobrze udokumentowany zaświadczeniami lekarskimi, opiniami biegłych dotyczącymi doznanego przez ofiarę uszczerbku na zdrowiu, rachunkami potwierdzającymi poniesione koszty leczenia. Opłata sądowa za jego złożenie wynosi 30 zł, ale istnieje możliwość jej uniknięcia. Tryb rozpatrywania wniosku jest prosty. Sąd wyznacza posiedzenie, które ogranicza się do przedstawienia dokumentów świadczących o poniesionych przez ofiarę wydatkach. Całość sprowadza się w zasadzie do ustalenia kwoty kompensaty. Sąd wydaje wówczas stosowne orzeczenie. Na jego uzasadnienie czeka się tydzień.
PROKURATOR W PODWÓJNEJ ROLI
Oprócz osoby uprawnionej do ubiegania się o kompensatę, uczestnikiem postępowania jest także prokurator. Ma on do spełnienia podwójną rolę. Z jednej strony musi udzielić wszelkiej możliwej pomocy pokrzywdzonemu, z drugiej ma za zadanie dbać o interes skarbu państwa. Do jego zadań należy więc dopilnowanie, czy np. osoba ubiegająca się o wsparcie nie przedstawia fałszywych dokumentów w celu zawyżenia kwoty kompensaty. Jeżeli okaże się, że przestępstwo było dokonane w innych okolicznościach niż początkowo utrzymywał pokrzywdzony, np. w sposób nieumyślny, wtedy może wystąpić do niej o zwrot pieniędzy. W przypadku ustalenia sprawcy, prokurator wzywa go do zwrotu kompensaty w ciągu dwóch tygodni. Jeśli winowajca tego nie zrobi, wyegzekwowaniem należności zajmie się komornik.
(łuk)
2006.03.08