NA WARSZAWSKIM TRAKCIE
Szymany zostały założone w 1682 r. na 10 włókach chełmińskich (1 włóka - 17,955 ha). Następnie areał wsi powiększono w wyniku karczunku okolicznych lasów i w 1858 r. wynosił już prawie 83 włók.
Początkowo Szymany zyskiwały na korzystnym położeniu przy trakcie warszawskim. Pod koniec XVII w. mieszkańcy Szczytna skarżyli się do elektora na konkurencję ze strony Szyman, w których podróżujący z i do Warszawy korzystali z wyszynku.
W 1797 r. karczmę posiadał tu Fryderyk Węgorowski. Rozwój wsi zahamowany został przez epidemię cholery, która nawiedziła te okolice w 1777 r. Dziesięć lat później było tu tylko 30 chłopów. W 1939 r. Szymany liczyły 1133 mieszkańców.
W XIX w. we wsi często wybuchały pożary, które z powodu drewnianej i zwartej zabudowy były praktycznie niemożliwe do opanowania. Po jednym z większych pożarów założono ochotniczą straż pożarną, zakupiono pompę i z czasem zbudowano remizę.
SZKOŁA I CMENTARZ
Nie wiadomo, od którego roku funkcjonowała w Szymanach szkoła. W roku szkolnym 1827/1828 było tu 45 uczniów. Początkowo zajęcia odbywały się w domach prywatnych, w tym w jednym z pomieszczeń gospody Walpuskiego. Pierwszą dwuklasową drewnianą szkołę wybudowano w 1860 r.