W czasach przedkrzyżackich okolice Wielbarka zamieszkiwane były przez pruskie plemię Sasinów. Od południa Sasinowie graniczyli z Mazowszanami. Granica pomiędzy tymi plemionami przebiegała na południe od Wielbarka i dopiero w 1343 r. przesunięta została przez Krzyżaków bardziej na południe.

KTO USYPAŁ WAŁY?

Krzyżacy zainteresowali się tym terenem ze względu na występowanie tu dobrych jakościowo pokładów rudy darniowej. Na południe od późniejszego Wielbarka usypano graniczno-obronne wały. Według literatury niemieckiej oraz starszej literatury polskiej, wały te usypali Krzyżacy. Nie zgadza się z tym Elżbieta Kowalczyk, która w książce „Dzieje granicy mazowiecko-krzyżackiej (Między Drwęcą a Pisą)”, Warszawa 2003, stwierdza, że o wiele bardziej prawdopodobnie jest to, że wały te wznieśli Mazowszanie.

KIEDY POWSTAŁ ZAMEK?

W literaturze i Internecie (w Internecie jest to informacja powszechna) można spotkać się ze stwierdzeniem, że zamek w Wielbarku powstał w latach 1317 – 1324. Niemiecka nazwa Wielbarka - Willenberg pochodzić ma od słowa Wildenbirge - czyli puszczańska góra, na której znajdować się miało jakieś grodzisko lub umocnione miejsce. Autor jednej z dwóch poświęconych historii Wielbarka książek Olaf Göbeler: Willenberg. Die Geschichte einer ostpreussischen Grenzregion. Gevelsberg 2004, również uważa, że pierwszy drewniany zamek mógł być wzniesiony w latach 1317 - 1324. Niestety twierdzenie, że zamek w Wielbarku powstał przed 1350 r. z inicjatywy mistrza krajowego Fryderyka von Willenberga, nie ma żadnego potwierdzenia w wiarygodnych źródłach i jest po prostu wymysłem. Skąd zatem podana przeze mnie data 1350 r., która również nie ma żadnego potwierdzenia w źródłach?