Nazwa Świętajno pochodzi od nazwy pobliskiego Jeziora Świętajno, nad którym być może istniało miejsce pogańskiego (pruskiego) kultu.

Z dziejów Świętajna cz. I
Restauracja i sklep kolonialny Paula Sembowskiego. Pocztówka ze zbiorów M. Rawskiego

UBOGA WIEŚ

Świętajno lokowano 15 maja 1686 roku na 30 włókach chełmińskich jako wieś szkatułową. Lokatorem był Kacper Bieber, który otrzymał 3 włóki sołeckie, za które nie musiał płacić podatku. Otrzymał również prawo połowu ryb w Jeziorze Świętajno. W 1688 roku wieś została powiększona o 22 włóki. Do czasów separacji gruntów na początku XIX wieku ziemia orna była podzielona na trzy części, na których rotacyjnie uprawiano rośliny ozime i jare, a trzecia część pozostawała przez rok ugorem. Wokół Świętajna ziemia była słabej jakości. Uzyskiwane pod koniec XVIII wieku plony ledwo wystarczały na zaspokojenie potrzeb mieszkańców, którzy żywili się głównie ziemniakami. Siana było za mało i trzeba je było sprowadzać z Polski. Wieś posiadała też las o powierzchni ponad 6 hektarów. Był on jednak za mały i mieszkańcy Świętajna odczuwali niedobór drewna opałowego. W 1786 roku w wyniku podziału Lasu Korpelskiego Świętajno otrzymało 26 włók. W 1782 roku było tu 87 domów. W 1817 wieś liczyła 114 dymów i 670 mieszkańców. W wyniku separacji (podziału wspólnych gruntów) wokół Świętajna powstało wiele wybudowań. 24 marca 1826 roku na północny-zachód od wsi założono majątek Schönwaldau. Z kolei 25 września 1856 roku na wschód od wsi powstał majątek Bieberthal. W 1855 roku w Świętajnie mieszkały trzy rodziny żydowskie: Josephson, Late i Loewenthal.

PREZENT OD ROSYJSKIEJ KSIĘŻNICZKI

W 1895 roku założono kasę oszczędnościowo-pożyczkową.

 

 

Aby zapoznać się z pełną treścią artykułu zachęcamy
do wykupienia e-prenumeraty.