Dziewięćdziesiąt cztery lata temu niedaleko leśniczówki Karolinka pod Wielbarkiem zakończył życie po przegranej bitwie pod Tannenbergiem generał Aleksander Samsonow, dowódca rosyjskiej Armii „Narew”. Czy było to samobójstwo czy też śmierć naturalna? I co z jego skarbem? W ciągu najbliższych ośmiu tygodni postaramy się odpowiedzieć na te pytania.
Na północ od Ulesia leżą Złote Góry, które są tematem wielu mazurskich legend. Na polowania przyjeżdżali tutaj Erich Koch
i Hermann Göring.
W 1806 roku rozpoczęła się wojna Prus z Francją. Po zwycięstwach pod Jeną i Auerstädt Napoleon szybko posuwał się w kierunku Wisły. Pod koniec grudnia 1806 roku Francuzi dotarli do Prus Wschodnich. Zawierucha wojenna nie ominęła okolic Omulwi.
Małga, Ulesie, Dębowiec Duży, Dębowiec Mały, Piec (Niedźwiedź), Kanwezy (Chwalibogi), Sadek, Retkowo, Puchałowo i szereg mniejszych osad. Te wszystkie miejscowości zostały wysiedlone i zniszczone przy tworzeniu poligonu wojskowego w Muszakach na początku lat 50. dwudziestego wieku. W 1939 roku liczyły one łącznie 556 domów i 2299 mieszkańców.
Ulesie było po Małdze największą wsią na terenie poligonu wojskowego w Muszakach. W 1885 roku liczyło 100 domów
i 501 mieszkańców. Dziś obszar nieistniejącej od ponad 50 lat miejscowości powoli zarasta lasem.
Największą i najbardziej znaną miejscowością na obszarze dawnego poligonu wojskowego w Muszakach była Małga. W 1885 roku liczyła
131 domów i 700 mieszkańców. Pozostała po niej tylko wieża kościelna i szczątki fundamentów. Wieś wysiedlono i zniszczono przy tworzeniu poligonu na początku lat 50. XX wieku.
Lasy otaczające drogę Nidzica – Jedwabno skrywają wiele tajemnic. Znajduje się tam zaginiony świat, miejscowa Atlantyda.
Ponad pięćdziesiąt lat temu z powierzchni ziemi znikło bowiem 9 wsi leżących na granicy powiatów szczycieńskiego i nidzickiego, na prawym brzegu rzeki Omulew, zaledwie około 30 kilometrów od Szczytna. Obszar ten przed II wojną światową zamieszkiwało około 2500 osób. Dzisiaj to bezludna oaza przyrody.
W czwartek 29 maja 2008 roku w Gminnym Ośrodku Kultury w Rozogach odbyła się konferencja naukowa „Migracje ludności na pograniczu mazursko – kurpiowskim w XIX i XX wieku”. Jej organizatorami było Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe imienia Adama Chętnika i Gmina Rozogi. Referaty wygłosili kolejno prof. Norbert Kasparek, dr Zbigniew Kudrzycki, dr Jerzy Kijowski, dr Joanna Szydłowska, mgr Marek Nowotka.
Już w najbliższą niedzielę reprezentacja Polski zagra na EURO 2008 z Niemcami. Nie powinno dziwić, że w niemieckiej drużynie gra kilku piłkarzy z polskimi korzeniami, skoro nawet były kapitan reprezentacji Polski i Schalke 04 Gelsenkirchen, klubu z mazurskimi tradycjami, twierdzi, iż nie miałby nic przeciwko, jeśli jego syn miałby grać
w przyszłości dla Niemiec.
Piłkarze z Schalke, dzielnicy Gelsenkirchen nazywanej przez Mazurów „Małym Szczytnem”, w latach 30. i 40. XX wieku całkowicie zdominowali niemiecką piłkę nożną. Zdobywali tytuł za tytułem. Mazurskie korzenie i polsko brzmiące nazwiska piłkarzy powodowały, że drużynę nazywano „klubem Polaczków”. Nie przeszkodziło to hitlerowcom wykorzystać legendę zespołu. Schalke 04 Gelsenkirchen było ulubioną drużyną nazistów i samego Adolfa Hitlera. Idealnie bowiem pasowało do ich propagandy i ideologii.
W pierwszym meczu na EURO 2008 piłkarska reprezentacja Polski zmierzy się z Niemcami. Kilku piłkarzy tego kraju urodziło się w Polsce, co nadaje temu meczowi dodatkowego smaku. Jak jednak pokazuje historia nie są to pierwsze tego typu przypadki. W 1934 roku mistrzostwo Niemiec zdobyła drużyna Schalke 04 Gelsenkirchen, złożona w głównej mierze z zawodników mających polsko brzmiące nazwiska i mazurskie pochodzenie. Dwaj z tych piłkarzy – Ernst Kuzorra i Fritz Szepan – są do dziś legendami niemieckiej piłki nożnej. Jeden z nich – Fritz Szepan, jako kapitan reprezentacji Niemiec, wywalczył trzecie miejsce na mundialu we Włoszech w 1934 roku. W 17 dni potem, 24 czerwca 1934 roku, wraz z drużyną Schalke 04 po raz pierwszy zdobył mistrzostwo Niemiec. Jego rodzice pochodzili z terenów obecnego powiatu szczycieńskiego. Do 1942 roku Schalke 04 Gelsenkirchen z Mazurami w składzie wywalczyło sześć tytułów mistrza Niemiec, trzy tytuły wicemistrza Niemiec, raz Puchar Niemiec, czterokrotnie przegrało walkę o Puchar Niemiec w finale.
W dniu 4 maja 1904 roku kilku nastolatków z Schalke, będącego centrum mazurskiej emigracji zarobkowej, zakłada swój własny klub piłkarski i nazywa go Westfalia Schalke. Za boisko służy mu nierówna łąka przy zniszczonej posiadłości o nazwie „Haus Goor”. Barwy drużyny stanowią kolory czerwony i żółty, które zaczerpnięto od holenderskiej drużyny gościnnie występującej w Gelsenkirchen. Do Zachodnioniemieckiego Związku Piłki Nożnej nikt drużyny nie zgłasza – jest ona jednym z wielu „dzikich klubów”. Poza tym kto miałby to zrobić, skoro wszyscy jego członkowie byli niepełnoletni? Po pierwszym roku działalności klub liczy 16 członków. W 1907 roku ma ich już 40. W 1912 roku łączy się ze związkiem gimnastycznym Turnverein Schalke 1877 i stanowi jego sekcję piłkarską. To początki Schalke 04 Gelsenkirchen, klubu wywodzącego się z dzielnicy nazywanej przez mazurskich emigrantów „Małym Szczytnem”.
Nasza strona internetowa używa plików cookies (tzw. ciasteczka) w celach statystycznych, reklamowych oraz funkcjonalnych. Korzystając z niej wyrażasz zgodę na ich używanie, zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.