- Szczegóły
- Kategoria: Historia
POCZĄTKI
Spychowo powstało prawdopodobnie pod koniec okresu krzyżackiego. Przed 1539 r. wzniesiono tu zameczek myśliwski.
- Szczegóły
- Kategoria: Historia
WYCHOWANIE PRZEZ PRACĘ
W ubiegłym tygodniu pisałem o Roku Pracy na Ziemi i obozie tej organizacji w Borkach Wielkich.
- Szczegóły
- Kategoria: Historia
PRACA I INDOKTRYNACJA
W okresie międzywojennym na terenie powiatu szczycieńskiego rozlokowane były różne obozy, w których młodzi ludzie uczyli się pracy i jednocześnie podlegali politycznej indoktrynacji.
- Szczegóły
- Kategoria: Historia
JAK NA DZIKIM ZACHODZIE
Sytuację na Mazurach w okresie powojennym porównuje się często do Dzikiego Zachodu.
- Szczegóły
- Kategoria: Historia
W 1915 roku zbudowana została kolejka wąskotorowa, łącząca Spychowo i Rozogi z Myszyńcem, następnie z Ostrołęką Służyła gospodarczej eksploatacji Kurpi, z których wywożono przede wszystkim drewno. W 1920 r. po plebiscycie kolejka otwarta została dla ruchu osobowego.
- Szczegóły
- Kategoria: Historia
I wojna
31 lipca 1914 r. wojska niemieckie ostrzelały kurpiowskie wsie znajdujące się po drugiej stronie granicy.
- Szczegóły
- Kategoria: Historia
OPŁATY ZA MIEJSCE
Pierwszy, drewniany kościół w Rozogach wzniesiono z polecenia Fryderyka Wilhelma w 1665 r. Znajdował się po przeciwnej niż obecnie stronie drogi. Pierwszym duchownym w Rozogach był Martin Grabowski, ciężko ranny w trakcie polskiego najazdu, zmarł w 1677 r. Po nim proboszczem (w latach 1678-1699) został Johann Fröhlich.
- Szczegóły
- Kategoria: Historia
POCZĄTKI
Pierwsza szkoła w Rozogach powstała prawdopodobnie wraz z założeniem parafii i powołaniem pierwszego pastora około 1670 r.
- Szczegóły
- Kategoria: Historia
NAPIĘCIA RELIGIJNE
Granica prusko-mazowiecka w okolicach Rozóg była początkowo bez przeszkód przekraczana w obie strony. W wyniku migracji na obszar Mazur napływała ludność z Mazowsza, a na Kurpiach nierzadko osiedlali się osadnicy z Mazur, w tym prawdopodobnie również pochodzenia pruskiego. Po obu stronach granicy wytworzyła się podobna kultura, między innymi gwara i budownictwo.
- Szczegóły
- Kategoria: Historia
ZACZĘŁO SIĘ OD STRAŻNICY
W latach trzydziestych XVI w. za panowania księcia Albrechta, na prawym brzegu rzeki Rozogi, w pobliżu granicy z Mazowszem wzniesiono strażnicę myśliwską Rossocken, która istniała do połowy XVIII w. W XVI w. od strażnicy po Szczytno (Młyńsko) rozciągała się pierwotna puszcza, na obszarze której dopiero w kolejnych stuleciach zaczęto zakładać nowe osady.
- Szczegóły
- Kategoria: Historia
Pierwsze plany budowy kolei biegnącej z Warszawy przez Wielbark i Szczytno do Królewca istniały już w połowie XIX w. Budową miała się zająć prywatna spółka.
- Szczegóły
- Kategoria: Historia
Egzekucja robotnika
Po 1933 r. nastąpił na Mazurach intensywny rozwój gospodarczy. Wiązało się to z dojściem do władzy NSDAP. Poprzez przeprowadzone wówczas w okolicy Rudki melioracje zwiększył się areał ziemi użytkowanej rolniczo. Nastąpił też rozwój budownictwa.
- Szczegóły
- Kategoria: Historia
Przywilej lokacyjny dla Waplewa wydał w 1388 r. wielki mistrz Konrad Zöllner von Rotenstein. Nadał w nim Bartuschowi (Bartoszowi) 10 łanów. W zamian za to Bartusch był zobowiązany do wystawienia jednego zbrojnego z koniem za każdym razem, gdy zostanie do tego wezwany przez wielkiego mistrza i „jego braci”.
- Szczegóły
- Kategoria: Historia
SZKOŁA
W roku 1911 r. powstała w Rudce szkoła. Do tego czasu dzieci z tej wsi uczęszczały do szkół w Szczytnie (zachodnia strona wsi) i Czarkowym Grądzie.
- Szczegóły
- Kategoria: Historia
CMENTARZ RODOWY
W pobliżu Kowalika znajduje się jeden z najciekawszych cmentarzy w powiecie szczycieńskim. Próżno go jednak szukać na mapach. Jest to cmentarz rodowy przy nieistniejącym dworze Waldburg.
- Szczegóły
- Kategoria: Historia
Na funkcjonowanie Rudki od samego początku duży wpływ miała rzeka Wałpusza. Już w młodszej epoce kamienia stanowiła ona, wraz z jeziorem Wałpusz, centrum osadnicze. Właśnie na terenie obecnej Rudki w zakolu rzeki Wałpuszy w młodszej epoce kamienia znajdowało się osiedle, umiejscowione na skarpie w pobliżu byłej piaskowni. O obecności ludzkiej w okolicach Rudki w epoce brązu świadczy odnalezienie na terenie wsi siekierki z brązu z szerokim i półkolistym ostrzem.
- Szczegóły
- Kategoria: Historia
ODSŁONIĘCIE
Po I wojnie światowej, pomiędzy mostem na Sawicy a pocztą, założono park, w którym postawiono pomnik, upamiętniający mieszkańców Wielbarka poległych w trakcie I wojny światowej. Uroczyste odsłonięcie odbyło się w niedzielę 25 września 1927 r.
- Szczegóły
- Kategoria: Historia
PRZEMARSZE ROSJAN
22 sierpnia 1914 r. od wschodu przez Rozogi, granicę przekroczył VI Korpus generała Błagowieszczańskiego.
- Szczegóły
- Kategoria: Historia
Żydzi
Społeczność żydowska w Dźwierzutach nie była zbyt liczna. Na przestrzeni niecałych 100 lat żyło tu zaledwie kilka żydowskich rodzin. Wiadomo, że Goldman, kupiec z Dźwierzut, pośredniczył w dostawach broni dla powstańców styczniowych.